عوامل خطر درد مقعد

برخی از عوامل سبک زندگی، سلامتی و رفتاری خطر ابتلا به درد مقعد را افزایش می‌ دهند:

• یبوست یا اسهال مزمن

• رژیم غذایی کم فیبر

• رابطه جنسی مقعدی

• چاقی یا سبک زندگی بی‌ تحرک

• بهداشت ضعیف یا پاک کردن بیش از حد

• استفاده از محصولات تحریک‌ کننده (صابون، کرم، دستمال توالت)

• سیستم ایمنی ضعیف

• سابقه آبسه، فیستول یا بیماری‌ های مقاربتی

• جراحی‌ های قبلی لگن یا پرتودرمانی

درک و پرداختن به این عوامل خطر می‌ تواند نقش کلیدی در پیشگیری و مدیریت طولانی مدت داشته باشد.

ارزیابی تشخیصی

تشخیص صحیح برای درمان موثر ضروری است. یک پزشک عمومی یا متخصص ممکن است موارد زیر را انجام دهد:

• معاینه فیزیکی: بررسی ناحیه مقعد برای شقاق، بواسیر یا تورم.

• معاینه دیجیتال رکتوم (DRE): لمس کانال رکتوم با انگشت دستکش پوشیده.

• آنوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی: مشاهده کانال مقعد و رکتوم تحتانی.

• تصویربرداری: MRI یا سی تی اسکن برای فیستول، آبسه یا سرطان مشکوک.

• آزمایشات آزمایشگاهی: غربالگری عفونت‌ ها یا بیماری‌ های مقاربتی.

بیماران باید تشویق شوند که تمام علائم، حتی مواردی را که ممکن است خجالت‌ آور بدانند، برای پزشک کامل توضیح داده تا ارزیابی کامل انجام شود.

راههای درمانی برای درد مقعد

درمان درد مقعدی به علت اصلی بستگی دارد. در بسیاری از موارد، استفاده از روشهای خانگی، سنتی و گیاهی بسیار موثر است. به همین منظور آنها را معرفی میکنیم:

1. درمان‌ های خانگی

در بیشتر مواقع درد خفیف در مقعد به خوبی به روش های ساده خانگی پاسخ داده و تسکین پیدا میکند:

• حمام نشیمن گرم: نشستن در آب گرم به مدت 10 تا 15 دقیقه، 2 تا 3 بار در روز، التهاب را کاهش می‌ دهد و باعث بهبودی می‌ شود.

• درمان‌ های موضعی: کرم‌ های بدون نسخه حاوی هیدروکورتیزون، لیدوکائین به از بین بردن درد و خارش در مقعد کمک می‌ کنند.

• رژیم غذایی پرفیبر: شامل میوه‌ ها، سبزیجات و غلات کامل به جلوگیری از زور زدن در حین اجابت مزاج کمک می‌ کند.

• هیدراتاسیون: نوشیدن حداقل ۸ لیوان آب در روز مدفوع را نرم می‌ کند.

• نرم‌ کننده‌ های مدفوع: پوسته اسفرزه یا سدیم دوکوزات می‌ توانند به صورت کوتاه مدت استفاده شوند.

۲. داروها

در مواقعی که روش های خانگی به سبک خوراکی موثر نباشند، برخی از داروهای بدون نسخه یا با تجویز پزشک میتوانند درمان پایدار تری ارائه دهند:

• مسکن‌ ها: استامینوفن یا ایبوپروفن برای کنترل درد.

• آنتی‌بیوتیک‌ ها: برای عفونت‌ های باکتریایی یا آبسه‌ ها.

• داروهای ضد ویروسی: برای تبخال و سایر بیماری‌ های مقاربتی ویروسی.

• داروهای ضدالتهابی: برای پروکتیت مرتبط با IBD یا سایر بیماری‌ های التهابی.

۳. روش‌ های کم‌ تهاجمی

در صورتی هم روشهای خانگی و هم دارویی پاسخ مطلوب را برای بیمار فراهم نکنند، پزشک از روشهای عمل کم تهاجمی زیر ممکن است استفاده کند:

• بستن با نوار لاستیکی: برای بواسیر داخلی.

• اسکلروتراپی: تزریق برای کوچک کردن بواسیر. بهترین کلینیک عمل های سرپایی بواسیر در تهران دکتر علیرضا زارعی هستند.

• برش و تخلیه: برای آبسه‌ های اطراف مقعد.

• سم بوتولینوم (بوتاکس): در موارد اسپاسم یا شقاق مزمن به داخل اسفنکتر مقعد تزریق می‌ شود.