درمان فیستول

• روش لیفت LIFT (بسته شدن مجرای فیستول بین اسفنکتری). این روش جراحی برای فیستول هایی است که از عضلات اسفنکتر عبور می کنند. که شامل بستن یک انتهای فیستول قبل از باز کردن فیستول، بین عضلات اسفنکتر است.
• ابلیشن آندوسکوپی این روش شامل عبور یک دوربین کوچک در امتداد فیستول و استفاده از یک الکترود برای سوزاندن بافت داخل فیستول، قبل از مهر و موم کردن آن است.
• لیزر درمانی. در این روش از لیزر درمانی برای تخریب و آب بندی فیستول استفاده می شود. شواهد محدودی در مورد اینکه چقدر خوب کار می کند وجود دارد.

درباره جراحی فیستول مقعدی

انواع مختلفی از روشهای جراحی برای درمان فیستول مقعدی وجود دارد. تمام راههای جراحی فیستول مقعدی با هدف خلاص شدن از شر فیستول انجام می شود، در حالی که آسیب کمتری به عضلات اسفنکتر اطراف مقعد ممکن می شود. این ماهیچه‌ها به شما اجازه می‌دهند تا زمانی که مدفوع دارید بتوانید خودتان را کنترل کنید، بنابراین اگر آسیب ببینند، می‌تواند منجر به از دست دادن کنترل (بی اختیاری) شود.
پس از اینکه جراح شرایط را ارزیابی کرد، با شما در مورد گزینه های درمانی، خطرات و فواید هر کدام، و آنچه برای شما توصیه می کند، صحبت خواهد کرد. انتخاب روش بستگی به این دارد که فیستول شما دقیقاً کجاست و آیا عضله اسفنکتر را درگیر کرده یا خیر.
دکتر متخصص دقیقاً توضیح می دهد که در طول عمل چه اتفاقی می افتد، چه چیزی پس از آن انتظار می رود و خطر عوارض احتمالی وجود دارد.

 

علائم فیستول مقعدی

علائم فیستول مقعدی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• ترشحات از دهانه فیستول در پوست، که ممکن است به صورت یک سوراخ یا توده احساس کنید. ممکن است چرک یا خون در آن وجود داشته باشد.
• درد، ناراحتی و تورم در داخل و اطراف مقعد
• اسهال
• تحریک پوست اطراف مقعد

این علائم همیشه به دلیل فیستول مقعدی ایجاد نمی شوند، اما اگر آنها را دارید، به پزشک عمومی مراجعه کنید.

 

تشخیص فیستول مقعدی

درمان آبسه مقعدی و فیستول پیچیده

پزشک عمومی در مورد علائم شما می پرسد و ممکن است بیمار را در صورت لزوم معاینه کند. پزشک عمومی ممکن است بتواند دهانه فیستول مقعدی را در پوست اطراف پایین (مقعد) ببیند که به دهانه خارجی معروف است. همچنین ممکن است با وارد کردن انگشت خود به آرامی در مقعد علائم بیشتر را بررسی کنند. پزشک عمومی در صورتی که تشخیص دهد، بیمار را برای بررسی و درمان بیشتر به یک جراح کولورکتال ارجاع میدهد.
در صورتی که تشخیص واضح نباشد، یا اگر فیستول پیچیده با چندین راه دارید، ممکن است جراح شما نیاز به انجام آزمایش‌ها و معاینات اضافی داشته باشد.
این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• اسکن اولتراسوند از مقعد ، با استفاده از یک کاوشگر که جراح شما به آرامی پایین شما را قرار می دهد
• اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI).

فیستول رکتوواژینال یک سوراخ تونل مانند است که بین واژن و راست روده ایجاد می شود. واژن شما لوله ای بوده که رحم را به فرج (نوع تناسلی خارج از بدن) متصل می کند. رکتوم بخشی از دستگاه گوارش شماست که روده بزرگ (کولون) را به مقعد متصل می کند. مدفوع و گاز را نگه داشته تا زمانی که بدن شما آنها را آزاد کند.

در فیستول رکتوواژینال، آسیب به بافت واژن باعث مرگ بافت و ایجاد سوراخ (فیستول) می شود. این دهانه به مدفوع و گاز روده اجازه ورود به واژن را می دهد. فیستول رکتوواژینال نوعی فیستول واژن است.

علائم فیستول چیست؟

فیستول مقعدی با توجه به اینکه در کدام ناحیه از مقعد به سطح پوست رسیده و چه مدت زمانی از ایجاد آن می‌گذرد می‌تواند علائم و نشانه های گوناگونی را در بدن افراد از خود به  جای بگذارد.

بارز ترین نشانه آن وجود سوراخی ملتهب در اطراف مقعد است که اصولا شما قادر به دیدن آن نیستید.

از مهم ترین علائم فیستول مقعدی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• التهاب پوست اطراف مقعد که ناشی از عفونت و تخریب بافت های اطراف ناحیه‌ی مقعد و خروج ترشحات چرک آلود است.
• خروج ترشحات بدبو از محل فیستول که ناشی از ترشحات بد بوی مدفوع و چرک است.
• درد که با ریتم  ثابت و یا ضربان دار همراه با احساس سوزش به هنگام نشستن، حرکت کردن، اجابت مزاج و سرفه در مقعد و اطراف آن حس می‌شود.
• وجود آبسه های مکرر و دائمی در اطراف مقعد
• بی اختیاری در کنترل مدفوع و گاز روده
• تورم و قرمزی اطراف ناحیه‌ی مقعد که ناشی از تجمع چرک و عفونت است.
• تب که ناشی از گسترش عفونت در بدن است.
• مشاهده‌ی سوراخ فیستول در پوست اطراف ناحیه‌ی مقعد

فیستول رکتوواژینال چقدر شایع است؟

سالانه حدود ۱۰۰۰۰۰ نفر در سراسر جهان به فیستول واژن مبتلا می شوند. احتمال ابتلا به فیستول رکتوواژینال در کشورهایی با مراکز پزشکی محدود بیشتر است.

این فیستول ها ممکن است پس از زایمان های طولانی مدت واژینال که چند روز طول می کشد ایجاد شوند. فشاری که کودک شما به دیواره واژن فشار می آورد می تواند جریان خون را کاهش دهد و باعث مرگ بافت شود. در نتیجه در این بافت ها سوراخ هایی ایجاد شده که می توانند این عضو از بدن را به نواحی مجاور آن منتقل کنند.

علت به وجود آمدن

virtualdr.ir ضربه به بافت واژن جریان خون را متوقف کرده و باعث مرگ بافت و ایجاد فیستول می شود. فیستول رکتوواژینال ممکن است در عرض چند روز ایجاد شده یا ممکن است طی چندین سال تشکیل شوند. یک فرد به ندرت فیستول رکتوواژینال مادرزادی دارد، به این معنی که این سوراخ از زمان تولد وجود داشته است.

علل فیستول رکتوواژینال عبارتند از:

زایمان طولانی مدت، پارگی واژن در حین زایمان یا اگر ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما یک برش (برشی) برای کمک به زایمان شما ایجاد کرده است (اپیزیوتومی).

• جراحی شکم یا لگن، از جمله سزارین و هیسترکتومی.
• سرطان در ناحیه لگن، مانند سرطان دهانه رحم یا سرطان روده بزرگ (کولون).
• بیماری های التهابی روده (IBD) مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو.
• عفونت های روده بزرگ مانند دیورتیکولیت.
• پرتودرمانی به ناحیه لگن.

  

روش تشخیص چگونه است؟

زمانی که به یک پزشک متخصص مراجعه می کنید، یک معاینه فیزیکی و معاینه لگن انجام می دهد. آنها همچنین در مورد علائم شما سوالاتی می پرسند.

تست های تشخیصی این بیماری عبارتند از:

• شمارش کامل خون و آزمایش ادرار برای بررسی عفونت.
• آزمایش رنگ با استفاده از رنگ در رکتوم شما برای بررسی علائم نشت بین واژن و راست روده.
• فیستولوگرافی رادیوگرافی برای تعیین تعداد و اندازه فیستول ها.
• ام آر آی یا سی تی اسکن لگن برای عکس برداری از واژن و راست روده.
• سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر برای مشاهده رکتوم و قسمت پایین روده بزرگ (کولون).
• کولونوسکوپی برای بررسی داخل راست روده و سراسر روده بزرگ.

برخی از روش های عمل جراحی فیستول وجود دارند که امروزه دیگر استفاده نشده یا در موارد بسیار خاص استفاده می شوند. لازم است با تمام آنها آشنایی داشته باشید تا بتوانید بهترین راه درمان را با کمک پزشک متخصص انتخاب کنید. این روش ها عبارتند از:

عمل جراحی فیستول مقعدی یا فیستولوتومی

فیستولوتومی یا Fistulotomy یکی از روشهای رایجی بوده که پیش از لیزر انجام می شده است. طی این روش پزشک مسیر فیستول را برش داده و شستشو می دهد. این زخم بدون بخیه باز می ماند تا از داخل شروع به ترمیم کند. به مرور زمان محل برش خورده به حالت برجسته در آمده و از بین می رود.

یکی از نکاتی که در این روش درمانی اهمیت بسیار بالایی دارد، مهارت و تجربه پزشک است زیرا با کوچکترین اشتباه ممکن است عضلات مقعد آسیب دیده و فرد دچار بی اختیاری در دفع شود.

همانطور که پیشتر ذکر کردیم، این روش پیش از لیزر به عنوان پر طرفدار ترین روش درمان به کار می رفته است ولی امروزه توصیه نمی شود.

جراحی فیستول با تکنیک ستون یا استن Seton

اگر فیستول از بخش مهمی در بین عضلات اسفنکتر مقعدی عبور کند ، جراح ممکن است در ابتدا توصیه کند که نخ جراحی ستون در فیستول قرار دهید.

ستون یک تکه نخ جراحی است که به مدت چند هفته در فیستول باقی می ماند تا این مسیر عفونی بسته نشود و درمان پیدا کند.

درست است که در روش ستون بخشی از اسفنکتر برش داده نمی شود ولی بیمار باید هر چند هفته یک بار به پزشک مراجعه کند تا نخ را چند سانت بیرون بکشد که این کار بسیار دردناک است.

به همین دلیل نخ های ستون فیستول را تخلیه می کنند ولی در درمان آن خیلی نقشی ندارند. از این رو جراح یا پزشکی که به او مراجعه می کنید، ممکن است به شما پیشنهاد دهد ستون را همراه با فیستولوتومی انجام دهد.

فلپ پیشرفته یا Advancement flap procedure

اگر فیستول از عضلات اسفنکتر مقعدی عبور کرده و انجام فیستولوتومی خطر بالایی در ایجاد بی اختیاری داشته باشد ، ممکن است روش فلپ پیشرفته در نظر گرفته شود.

این شامل بریدن یا تراشیدن فیستول و پوشاندن سوراخ محل ورود آن به روده با یک تکه بافت گرفته شده از داخل راست روده است که قسمت نهایی روده است.
سایر راههای درمان فیستول با جراحی

در داخل مقعد، غده‌هایی وجود دارند که مایع ایجاد می‌کنند. گاهی اوقات ممکن است این غده‌ها مسدود شده و عفونی شوند. در نتیجه توده‌ای را ایجاد کنند که آبسه نامیده می‌شود. این شایع‌ ترین علت فیستول است، اگرچه گاهی اوقات فیستول می‌تواند ناشی از شرایط دیگری نیز باشد، مانند بیماری کرون، بیماری‌های مقاربتی یا سرطان.

بیماری فیستول می‌تواند باعث ناراحتی زیادی شود و در صورت عدم درمان ممکن است عوارض جدی ایجاد کند. برخی از این کانال‌های عفونی می‌توانند باعث عفونت باکتریایی شوند که ممکن است منجر به سپسیس شده و این بیماری وضعیت خطرناکی است که می‌تواند منجر به فشار خون پایین، آسیب اندام یا حتی مرگ شود. خوشبختانه درمان‌های زیادی برای فیستول وجود دارد تا عوارض جدی‌‌تری رخ ندهد.

تشخیص

اگر متوجه علائم فیستول؛ درد شکم، ترشح، تغییر در عادات روده‌ای، اسهال شدید شدید و… باشید، فوراً با پزشک خود صحبت کنید. تشخیص فیستول خارجی نسبتاً ساده است زیرا پزشک قادر به دیدن آن است. او ممکن است هرگونه ترشحی را برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه بفرستد و همچنین ممکن است آزمایش خون را برای کمک به تایید تشخیص انجام دهد.

اگر فیستول داخلی باشد، تشخیص ممکن است سخت‌تر باشد. پزشک شما ممکن است برای مشاهده داخل آندوسکوپ انجام دهد یا برای یافتن فیستول سونوگرافی، سی تی اسکن یا اشعه ایکس انجام دهد.

درمان فیستول بدون عمل جراحی با لیزر

امروزه در حال حاضر لیزر فیستول تنها راه قطعی برای درمان این عارضه بوده که احتمال بازگشت آن تقریبا نزدیک به صفر است. این روش درمانی طی یک جلسه در کلینیک پزشک بدون هیچ گونه معطلی و طی یک ساعت انجام می‌شود. از آنجا که در گذشته از تیغ جراحی برای برش محل عفونت و تخلیه کامل فیستول استفاده می‌شد، به دلیل عوارض بالای عمل جراحی؛ جراحان و متخصصین لیزر را جایگزین مناسبی برای آن انتخاب کردند که در اکثر نقاط جهان از جمله ایران استفاده می‌شود.

طی عمل با لیزر دکتر متخصص با استفاده از اشعه به طور کامل کانال چرکی را تخلیه کرده و هیچگونه خونریزی ندارد زیرا لیزر قسمت برش را جوش می‌دهد. در نتیجه محل زخم نیازی به زدن بخیه ندارد از این رو محل برش خورده از داخل به بیرون شروع به ترمیم می‌کند.

لیزر فیستول در تهران

از آنجا که درمان با لیزر نیازمند دقت دقیق و توانایی بالا پزشک است، احتمال هرگونه آسیب به صفر رسیده و فرد دچار بی‌اختیاری در دفع نمی‌شود. در حالی که در جراحی نمی‌توان این مورد را صد در صد تضمین کرد.

البته این موضوع به شرطی بوده که این عمل توسط یک پزشک ماهر و زبردست انجام بگیرد. امروزه تعداد بیماران زیادی از شهرستان‌ها و شهرهای اطراف برای درمان قطعی و لیزر فیستول به کلینیک ما مراجعه می‌کنند و پس از درمان می‌توانند همان روز به خانه خود باز گردند.
دانوتک | درمان فیستول و خونریزی مقعد

منبع مقاله درمان فیستول: ایران کلینیک
پیشرفت علم کمک روز افزونی در پزشکی و بهبود راه‌های درمانی بسیاری از بیماری‌ها داشته است. امروزه لیزر توانسته جایگزین بسیاری از اعمال جراحی‌ سنگین و پر عارضه شود. کاربرد لیزر در جراحی فیستول مقعد به دلیل حساسیت و آسیب‌پذیری طبیعی ناحیه‌ی مقعد نسبت به سایر اندام‌ها از بسیاری از مشکلات این روند درمانی کاسته است. لیزر در تمامی اعمال جراحی از مزایای بسیاری برخوردار است. اما به دلیل تک بعدی بودن درمان فیستول مقعد و نبود راهی جز جراحی آن، نقش لیزر پررنگ‌تر و قابل درک‌تر خواهد بود.
در لیزر درمانی فیستول مقعد به جای استفاده از تیغ یا چاقوی جراحی و آسیب زدن به بافت‌های اطراف با کمک اشعه و انرژی ساطع شده از دستگاه لیزر مسیر فیستول را می‌بندند. لیزردرمانی می‌تواند با دقت و تهاجم کم‌تر به عضله‌ی دریچه مقعدی و حتی بدون کمترین خونریزی و درد انجام شود. زیرا لیزر این قابلیت را دارد تا هم اعصاب آسیب‌دیده حین جراحی و هم مویرگ‌های پاره شده را ترمیم کند. این جراحی سرپایی بوده و نیازی به بی‌هوشی عمومی و تحمل عوارض ناشی از آن ندارد.
درمان فیستول با لیزر در مدت محدودتر و با سرعت بیشتری انجام می گردد و فرد می‌تواند زودتر از سایر روش‌ها به فعالیت روزمره و کار خود بازگردد. احتمال عود یا عفونت ناشی از آن کم‌تر از سایر روش‌هاست. نگرانی‌ای از عارضه‌‌ی بی‌اختیاری مقعدی وجود ندارد، زیرا احتمال آن در این روش بسیار کاهش می‌یابد. البته ناگفته نماند لیزر احتمال انتقال بیماری‌های منتقل شونده از خون مانند هپاتیت و HIV را به حداقل و حتی صفر می‌رساند.
با ورود لیزر به حیطه‌ی درمانی ترس ناشی از جراحی بیماران و خانواده‌هایشان کم شده و افراد با خیالی آسوده‌تر برای درمان مشکلات خود پا به اطاق عمل می‌گذارند. پزشکان نیز از این روش درمانی به دلیل آسانی و کم‌تهاجمی بودن، بیشتر از روش‌های قدیمی و تیغ جراحی استقبال می‌کنند.